چکیده

  زمینه و هدف: خواب یک فرآیند مهم فیزیولوژیک است که اثرات عمیقی بر سلامت روحی و جسمی افراد می ­ گذارد. با توجه به تأثیر خواب بر عملکرد ذهنی و جسمی افراد ، هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثرات 30 ساعت بی­خوابی بر زمان عکس­العمل، هماهنگی عصبی- عضلانی و ظرفیت هوازی دانشجویان غیر ورزشکار بود.

  روش تحقیق: پژوهش حاضر از نوع نیمه­تجربی بوده و از طرح پیش آزمون پس آزمون استفاده شد. 18 دانشجوی پسر سالم غیر ورزشکار دانشگاه گیلان (سن= 2 ± 21 سال، قد=50/6 ± 6/174 سانتی متر، وزن=50/5±50/71 کیلوگرم، درصد چربی بدن=5 ± 13) به طور تصادفی انتخاب شده و در این پژوهش شرکت کردند. آزمودنی­ها 7 روز قبل از زمان بی­خوابی و بعد از 8 ساعت خواب کامل، آزمون­های زمان عکس­العمل با استفاده از دستگاه سنجش زمان واکنش، هماهنگی عصبی- عضلانی با استفاده از پرتاب دارت و هم چنین ظرفیت هوازی با دوی 800 و 1500 متر را اجرا کردند. یک هفته پس از آن و بعد از طی 30 ساعت بی­خوابی (از ساعت 6 صبح تا ساعت 12 ظهر روز بعد)، مجدداً آزمون­ها انجام شد. برای تجزیه و تحلیل آماری از نرم افزار SPSS و آزمون t همبسته استفاده شد.

  یافته­ها: بی_­خوابی بر زمان عکس­العمل هر دو دست چپ و راست تأثیر معنی­داری داشت (05/0> p ). همچنین، امتیاز پرتاب دارت آزمودنی­ها متعاقب 30 ساعت بی­خوابی به طور معنی­داری کاهش یافت (05/0> p ). بی­خوابی رکوردهای دوی 800 و 1500 متر را در مرحله ی پس آزمون به طور معناداری افزایش داد (05/0> p ).

  نتیجه­گیری: مطالعه ما نشان داد که 30 ساعت بی­خوابی می­تواند باعث کاهش اجرای بدنی و کاهلی گردد. بنابراین، ورزشکاران و غیر ورزشکاران بایستی خواب کافی شبانه جهت جلوگیری از افت اجرا در فعالیت­هایی که نیازمند دقت، هماهنگی و توجه ویژه­ای هستند، داشته باشند.