اهداف: با توجه به شیوع بدخیمی پلور، تشخیص آن از لحاظ درمانی و پیش‌آگهی حایز اهمیت است. هدف از انجام این مطالعه ارزیابی ارزش سیتولوژی مایع پلور در تشخیص بدخیمی از دو جنبه حساسیت سیتولوژی و تاثیر حجم مایع مورد بررسی در تشخیص بدخیمی پلور بود.

روش‌ها: این مطالعه مقطعی- توصیفی در بیمارستان مسیح دانشوری تهران طی یک دوره 24ماهه انجام شد و 318 نمونه به روش نمونه‌گیری خطی انتخاب شده و مورد ارزیابی قرار گرفتند. از نمونه‌های مایع پلور بعد از سانتریفیوژ اسمیر و بلوک سلولی تهیه و بررسی شد. نتایج پاتولوژی قطعی از نظر وجود سلول بدخیم مثبت گزارش شدند. تمامی بیماران بعد از انجام سیتولوژی مایع پلور تحت پیگیری به‌مدت 6 ماه تا رسیدن به تشخیص نهایی قرار گرفتند. داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط نرم‌افزار آماری SPSS 18 با آزمون مجذور کای تجزیه و تحلیل شدند.

یافته‌ها: 58 مورد نتیجه سیتولوژی از نظر بدخیمی مثبت بود. حساسیت سیتولوژی در تشخیص بدخیمی 41/73% و ارزش اخباری منفی آن 68/85% بود. ویژگی و ارزش اخباری مثبت این آزمون صددرصد بود. بالاترین حساسیت تشخیص سیتولوژی مربوط به حجم نمونه بیشتر از 40 ml بود (65%) و بعد از آن حجم نمونه 40-31 ml با حساسیت 63/7% قرار داشت.