اهداف: بیماری دیابت با افزایش سطح قندخون ناشی از فقدان انسولین یا مقاومت بافت‌های محیطی به انسولین و یا هر دو همراه است. هدف از این مطالعه، بررسی اثرات عصاره آبی- الکلی تخم سیا‌ه‌دانه بر پارامترهای بیوشیمیایی خون در موش‌های صحرایی نر دیابتی‌شده با استرپتوزوتوسین بود.

  مواد و روش ‌ ها: این مطالعه مداخله‌ای با استفاده از 60 سر موش صحرایی نر انجام شد. حیوانات به‌طور تصادفی به 6 گروه 10تایی کنترل، دیابت (دریافت‌کننده نرمال سالین)، دریافت‌کننده دوزهای 100، 200، 400میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره و کنترل مثبت (دریافت‌کننده متفورمین 300میلی‌گرم بر کیلوگرم) تقسیم شدند. گروه‌های مورد مطالعه، به‌مدت 6هفته به‌صورت گاواژ تحت تیمار قرار گرفتند و در روزهای شروع، 24 و 45 مطالعه، میزان گلوکز، کلسترول، تری گلیسیرید، HDL و LDL خون بعد از 12ساعت ناشتایی اندازه‌گیری شد. داده‌ها توسط نرم‌افزار SPSS 16 و آزمون‌های آماری آنالیز واریانس یک‌طرفه، تعقیبی توکی و T زوجی آنالیز شدند.

  یافته‌ها: کاهش سطح قندخون در گروه دیابتی دریافت‌کننده دوز 200میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره سیا‌ه‌دانه، نسبت به سایر گروه‌های درمانی به‌طور معنی‌داری بیشتر بود ( 01/0 p< ) . تفاوت معنی‌داری در تمام گروه‌های درمانی در غلظت کلسترول و تری‌گلیسیرید خون در روز 45 نسبت به گروه دیابتی وجود داشت ( 001/0 p< ). تفاوت معنی‌داری در غلظت HDL خون در گروه‌ها مشاهده نشد. در گروه‌های دیابتی درمان‌شده با متفورمین و عصاره سیا‌ه‌دانه در روز 45، غلظت LDL خون نسبت به گروه دیابتی کاهش معنی‌داری نشان داد.

  نتیجه ‌ گیری: عصاره سیا‌ه‌دانه در موش‌های صحرایی دیابتی سطح گلوکز، کلسترول، تری‌گلیسیرید و LDL پلاسما را کاهش می‌دهد.