اهداف: مطالعات مختلف نشان می­دهند که قرارگیری در معرض رنگ و مواد شیمیایی، فعالیت غده تیروئید را تحت تاثیر قرار می‌دهد. هدف این مطالعه، بررسی آثار استنشاق بخار رنگ­های روغنی بر سطح سرمی هورمون­های تیروئیدی در موش­های صحرایی نر و ماده بود.

مواد و روش­ها: در این پژوهش تجربی، ۱۵ سر موش صحرایی نر و ۱۵ سر موش صحرایی ماده نژاد ویستار به‌طور تصادفی به ٦ گروه ۵تایی (سه گروه کنترل و گروه‌های مواجه‌شده با بخارات رنگ طی یک و ۸ ساعت در روز با تفکیک جنسیت) تقسیم شدند. پس از گذشت ۱۰ هفته سطح سرمی هورمون‌های تیروئیدی T₃، T₄ و TSH مورد ارزیابی قرار گرفت. داده­ها به‌کمک نرم‌افزار SPSS 20 و توسط آنالیز واریانس دوطرفه و آزمون توکی تحلیل شدند.

یافته­ها: میانگین هورمون‌های T₃ و T₄ در دو گروه نر و ماده یک‌ساعته و هشت‌ساعته دارای کاهش معنی‌دار نسبت به گروه کنترل بود (00۱/0p<) و با افزایش مدت‌زمان استنشاق روند کاهش سرعت بیشتری گرفت. در مورد هورمون T₃ کاهش در جنس ماده نسبت به جنس نر در گروه یک‌ساعته (00۱/0p<) و هشت‌ساعته (05/0p<) و در مورد هورمون T₄ تنها در گروه یک‌ساعته (00۱/0p<) به‌طور معنی‌داری بیشتر بود. میانگین هورمون TSH نیز با استنشاق بخار رنگ نسبت به گروه کنترل افزایش معنی‌دار یافت (00۱/0p<) و این افزایش در موش­های ماده در گروه هشت‌ساعته نسبت به گروه نر معنی‌دار بود (0۱/0p<).

نتیجه­گیری: استنشاق بخارات رنگ روغن باعث کاهش سطح سرمی هورمون­های تیروئیدی T₄ و T₃ و افزایش سطح سرمی هورمون TSH می‌شود که این تاثیر در جنس ماده بیشتر است.