زمینه و هدف: با توجه به عوارض جانبی داروهای شیمیایی و گرانی آنها، امروزه توجه زیادی به گیاهان دارویی می شود. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر ضددردی عصاره آبی- الکلی برگ گیاه کاهوی ایرانی در آزمون پس کشیدن دم و تست فرمالین در موش می باشد.

  روش تحقیق: در این مطالعه تجربی اثر ضد دردی عصاره آبی- الکلی برگ کاهو در موش سوری نر با
دوزهای 85، 165، 330، 660 و1300 میلی گرم بر کیلوگرم مورد بررسی قرار گرفت. تزریقات به صورت داخل صفاقی انجام شد. در گروه شاهد از محلول نرمال سالین و درگروه کنترل مثبت از مورفین ( mg/kg 1) استفاده گردید. برای تعیین مکانیزم های احتمالی اثر پیش درمانی با نالوکسان ( mg/kg 1 به صورت داخل صفاقی) نیز مورد بررسی قرار گرفت.

  یافته ها: با توجه به نتایج این پژوهش عصاره آبی- الکلی برگ گیاه کاهو در دوزهای165، 330، 660 و 1300 میلی گرم بر کیلوگرم اثر ضددردی معنی داری در آزمون پس کشیدن دم در موش ها دارد. دوزهای 660 و 1300 میلی گرم بر کیلوگرم بیشترین اثر مهاری را ایجاد نمودند (01/0 p< ). در فاز اول تست فرمالین دوزهای 660 و 1300 میلی گرم بر کیلوگرم دارای حداکثر اثر ضد دردی بوده و قادر به مهار فاز اول درد بوده اند که در این میان دوز 660 میلی گرم بر کیلوگرم بیشترین اثر ضد دردی را ایجاد نموده است. در فاز دوم دوزهای 330، 660 و 1300 میلی گرم بر کیلوگرم باعث کاهش معنی دار زمان لیسیدن شدند (001/0 p< ). نالوکسان اثر ضد دردی عصاره آبی- الکلی کاهوی ایرانی را مهار کرد.

  نتیجه گیری: پژوهش حاضر تأثیر ضد دردی قابل توجه گیاه کاهوی ایرانی را نشان داده و استفاده از آن را در طب سنتی تأیید می کند. به علاوه، به نظر می رسد یکی از مکانیزم های احتمالی تأثیر عصاره، مسیرهای اپیوئیدی باشد.